Sau chuyến thăm Hoa Kỳ - đối tác toàn diện của Việt Nam và đầu tháng 7/2015, chặng đường tiếp theo của những ngày mùa thu năm nay Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng hoàn tất cú đúp ngoại giao ngoạn mục bằng chuyến thăm Nhật Bản - đối tác chiến lược toàn diện.
Dày đặc, đậm nét trên các nhật báo hàng đầu Nhật Bản như Yomiuri, Japan Times, hãng truyền thông Kyodo sáng ngày 15/9 dường như dành sự quan tâm đặc biệt để đưa tin chuyến thăm của người lãnh đạo cao nhất của Đảng Cộng sản Việt Nam. Người Nhật rất vui khi bày tỏ thật lòng về sự bền chắc của mối quan hệ bang giao Việt - Nhật Bản trong mấy chục năm qua.
Bản tuyên bố chung của hai bên với 31 nội dung được xác lập dường như chẳng thiếu điều gì bị bỏ sót về những gì mà Việt Nam và Nhật Bản sẽ cùng nhau làm trong nhiều chục năm tới với vai trò của cặp đôi đối tác chiến lược toàn diện. Sự phát triển của bên này sẽ thúc đẩy sự phát triển của bên kia và ngược lại.
Phát biểu trước báo giới, hai nhà lãnh đạo cam kết tăng cường hợp tác kinh tế và an ninh, tiếp tục nỗ lực sớm hoàn tất đàm phán Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP). Đặc biệt hai bên cùng chia sẻ quan ngại về tranh chấp biển Đông, nhất trí về một cơ chế giải quyết tranh chấp đa phương phù hợp với chuẩn mực pháp lý quốc tế để giữ gìn hoàn bình trong khu vực và đảm bảo an ninh hàng hải.
Chuyến thăm Nhật của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cũng đã và sẽ là chủ đề bình luận đa chiều của các chính khách và chuyên gia quốc tế. Tầm vóc và ý nghĩa của chuyến thăm là không hề kém so với chuyến thăm Hoa Kỳ trong tháng 7 vừa qua. Hẳn nhiên là sự kiện này cũng sẽ nhận được những lời dèm pha hằn học của một bộ phận không nhỏ giới chức Trung Hoa.
Sự gắn kết sâu rộng, hợp tác chiến lược và toàn diện để rồi cả hai bên Việt - Nhật đều trở nên mạnh hơn tuy không làm cho những kẻ ôm giấc mộng bá quyền nước lớn hài lòng, nhưng lại là tín hiệu vui cho hai dân tộc và cộng đồng quốc tế.
So với Hoa Kỳ thì quan hệ Việt - Nhật đã có sự phát triển lâu hơn, sâu hơn, tốt đẹp hơn, dù rằng cũng như Trung Hoa và Hoa Kỳ, Nhật Bản vốn cũng là một kẻ thù trong quá khứ của người Việt khi đế quốc Nhật Bản đã hất cẳng thực dân Pháp để nhảy vào Đông Dương sau ngày 12/3/1945.
Sự hòa giải thù oán trong quá khứ một cách nhẹ nhàng để xác lập sự hợp tác giữa Việt Nam và Nhật Bản rồi từng bước nâng cấp quan hệ hợp tác như ngày nay là một kỳ tích trong quan hệ giữa hai dân tộc. Để đạt được điều này cả hai đều đã phải rất dũng cảm vượt qua rất nhiều rào cản trong quá khứ. Một đế quốc Nhật Bản hung bạo đã bị chôn vùi và chỉ còn một nước Nhật văn minh, giàu mạnh, có trách nhiệm và chơi đẹp sẽ là một ưu tiên của Việt Nam trong đánh giá, chọn lựa và xây dựng tình bạn bền lâu.
Bảng vàng thành quả hợp tác hai bên trong nhiều thập kỷ qua nhất định sẽ tiếp tục được viết thêm nhiều con số, sự kiện và hình ảnh đẹp hơn. Chuyến thăm của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng là dịp để ông cùng Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe công khai cam kết và công bố trước nhân dân hai nước và cộng đồng quốc tế về mối quan hệ đặc biệt Việt Nam - Nhật Bản.
LS - Ths Nguyễn Phúc Lưu